ساخت گلخانه نت هاوس | گلخانه شید هاوس | باغ سرپوشیده
ساخت گلخانه نت هاوس | گلخانه شید هاوس | باغ سرپوشیده
گلخانه نت هاوس نوعی سازه کشاورزی گلخانه ای است که به جای پوشش پلاستیکی (نایلون گلخانه) و یا شیشه با پوششی توری (مشبندی شده) پوشانده میشود. این توریها معمولاً از جنس پلیاتیلن یا پلیپروپیلن مقاوم در برابر اشعه UV ساخته میشوند و امکان عبور هوا و نور خورشید را به میزان کنترلشده فراهم میکنند. تفاوت اصلی نتهاوس با گلخانههای شیشهای و پلاستیکی در میزان کنترل شرایط محیطی است. این گلخانه به باغ سرپوشیده و گلخانه شید هاوس نیز شناخته می شود.
برخلاف گلخانههای شیشهای و پلاستیکی که محیطی کاملاً بسته و با قابلیت کنترل دقیق دما و رطوبت ایجاد میکنند، گلخانه نت هاوس تهویه طبیعی بهتری دارد و از تجمع گرما و رطوبت بیش از حد جلوگیری میکند، اما کنترل دما و رطوبت در آن محدودتر است. به همین دلیل، ساخت گلخانه نت هاوس برای مناطقی با آب و هوای معتدل و برای محصولاتی که به تهویه خوب نیاز دارند، مناسبتر است. نت هاوس در مقایسه با گلخانههای شیشهای و پلاستیکی، هزینه ساخت و نگهداری کمتری دارد و از ورود بسیاری از آفات و حشرات جلوگیری میکند، اما محافظت کامل در برابر شرایط آب و هوایی شدید مانند بارانهای شدید یا سرمای زیاد را فراهم نمیکند.
هدف از ساخت گلخانه های نت هاوس چیست؟
ساخت گلخانههای نت هاوس از دهه ۱۹۹۰ میلادی در دنیا شروع شد و بالطبع پس از چند سال و از اوایل دهه 1380 وارد صنعت کشاورزی و باغی ایران شد. هدف اصلی این نوع گلخانه، ایجاد سازهای بود که ضمن محافظت از گیاهان در برابر عوامل مخرب محیطی مانند باد، تگرگ، حشرات و تابش مستقیم نور خورشید، تهویه مناسب نیز داشته باشد. در واقع، کشاورزان به دنبال راهی بودند تا بدون صرف هزینههای بالای ساخت گلخانههای شیشهای یا پلاستیکی و مشکلات تهویه آنها، بتوانند شرایط بهتری را برای رشد محصولات خود فراهم کنند.
استفاده از پوششهای توری برای ساخت گلخانههای نت هاوس به عنوان یک راهکار اقتصادی و کارآمد در کشاورزی، به ویژه در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری، مورد استقبال قرار گرفته است. این روش ابتدا برای محافظت از باغها و مزارع در برابر آسیبهای طبیعی مانند باد و تگرگ ابداع شد و سپس به تدریج برای کنترل آفات و بهبود شرایط رشد گیاهان نیز مورد استفاده قرار گرفت.
اجزا تشکیل دهنده و ساختار گلخانه نت هاوس (شید هاوس) چیست؟
گلخانه نت هاوس اجزای نسبتاً ساده ای دارد و از اجزای اصلی زیر تشکیل شده است:
اسکلت (چهارچوب)
اسکلت، ساختار اصلی و نگهدارنده گلخانه است که معمولاً از جنس فلز (گالوانیزه یا فولاد) یا چوب ساخته میشود. این اسکلت وظیفه تحمل وزن پوشش توری، تجهیزات جانبی و همچنین مقاومت در برابر باد و سایر عوامل محیطی را بر عهده دارد. شکل اسکلت میتواند متفاوت باشد، از جمله مسطح (فلت)، قوسی (گنبدی) یا زیگزاگی. انتخاب نوع اسکلت به عواملی مانند ابعاد گلخانه، شرایط آب و هوایی منطقه و نوع محصول مورد کشت بستگی دارد. در صورتی که محصول زیر کشت شامل درختچه و یا درخت باشد سازه نیاز به تقویت و استحکام بیشتری دارد تا ارتفاع باغ سرپوشیده را تامین کند.
پوشش توری (شبکه) برای باغ سرپوشیده
مهمترین جزء در ساخت گلخانه نت هاوس، پوشش توری آن است که به جای شیشه یا پلاستیک استفاده میشود. این توریها معمولاً از جنس پلیاتیلن یا پلیپروپیلن مقاوم در برابر اشعه UV ساخته میشوند و دارای منافذ ریزی هستند که امکان عبور هوا و نور خورشید را به میزان کنترلشده فراهم میکنند. اندازه منافذ توری (mesh size) تعیینکننده میزان عبور نور، هوا و همچنین میزان محافظت در برابر حشرات است. توریها علاوه بر پوشش سقف، میتوانند برای پوشش دیوارههای باغ سرپوشیده نیز استفاده شوند.
تجهیزات جانبی گلخانه شید هاوس
علاوه بر اسکلت و پوشش توری، گلخانه نتهاوس میتواند شامل تجهیزات جانبی دیگری نیز باشد که به بهبود شرایط رشد گیاهان کمک میکنند. این تجهیزات میتوانند شامل موارد زیر باشند:
سیستم آبیاری
برای آبیاری گیاهان میتوان از سیستمهای مختلفی مانند آبیاری قطرهای، بارانی یا مه پاش استفاده کرد.
سیستم تهویه
هرچند گلخانه شید هاوس تهویه طبیعی خوبی دارد، در برخی موارد ممکن است نیاز به استفاده از فنهای تهویه برای بهبود جریان هوا باشد.
سیستم سایبان
در مناطق با تابش شدید نور خورشید، میتوان از سایبانهای اضافی برای کاهش شدت نور و جلوگیری از آسیب به گیاهان استفاده کرد.
درب و پنجره
برای ورود و خروج و همچنین تنظیم جریان هوا میتوان از درب و پنجره در گلخانه استفاده کرد. به طور خلاصه، ساختار گلخانه نت هاوس شامل یک اسکلت نگهدارنده، پوشش توری و تجهیزات جانبی است که با هدف ایجاد شرایط مناسب برای رشد گیاهان و محافظت از آنها در برابر عوامل محیطی نامساعد طراحی و ساخته میشود.
انواع گلخانه نت هاوس
دسته بندی گلخانههای نت هاوس بر اساس شکل و ساختار اسکلت و همچنین نوع پوشش توری آنهاست. گلخانه های نت هاوس بر اساس شکل اسکلت، به سه نوع اصلی تقسیم می شوند:
- گلخانه نت هاوس مسطح (فلت) که سادهترین نوع هستند و سقفی صاف دارند
- گلخانه نت هاوسقوسی (گنبدی) که سقفی منحنی دارند و مقاومت بیشتری در برابر باد و برف دارند
- گلخانه نت هاوس زیگزاگی که سقفی با شیبهای متناوب دارند و تهویه بهتری را فراهم میکنند.
بر اساس نوع پوشش توری گلخانه نت هاوس نیز میتوان انواع مختلفی را در نظر گرفت که بر اساس جنس توری (پلیاتیلن، پلیپروپیلن و غیره)، رنگ توری (سفید، سبز، سیاه و غیره) و اندازه منافذ توری گلخانه شید هاوس (mesh size) متفاوت هستند و هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب نوع مناسب نت هاوس به عواملی مانند شرایط آب و هوایی منطقه، نوع محصول مورد کشت، بودجه و اهداف تولیدکننده بستگی دارد.
مزایای گلخانه نت هاوس نسبت به گلخانه های سنتی
ساخت گلخانه به روش نت هاوس از نظر اقتصادی و هزینه ساخت و احداث، مزایای بسیار بیشتری نسبت به گلخانههای سنتی (شیشهای یا پلاستیکی) دارد.
هزینه ساخت گلخانه نت هاوس
هزینه ساخت گلخانه نت هاوس به دلیل استفاده از مصالح ارزانتر مانند اسکلت فلزی سبکتر و پوشش توری به جای شیشه یا پلاستیک، به مراتب کمتر است. همچنین، نگهداری نتهاوس نیز کمهزینهتر است زیرا نیازی به سیستمهای پیچیده گرمایشی و سرمایشی گلخانههای سنتی ندارد.
محصول برداشتی بیشتر
در گلخانه نت هاوس تهویه طبیعی از طریق منافذ توری انجام میشود. میزان محصول برداشتی در برخی موارد و برای برخی محصولات خاص در این گلخانه ها نسبت به کشت معمولی بیشتر و نسبت به گلخانه های شیشه ای و پلاستیکی کمتر است. دلیل این امر بخاطر این است که در گلخانههای سنتی با کنترل دقیق شرایط محیطی میتوانند عملکرد بالاتری داشته باشند.
جلوگیری از بروز آفات و کاهش مصرف سموم شیمیایی
اما نتهاوسها نیز با فراهم کردن شرایط مناسب رشد و جلوگیری از خسارت آفات و عوامل محیطی، میتوانند عملکرد قابل قبولی داشته باشند. به علاوه، کاهش مصرف آب در نتهاوسها به دلیل کاهش تبخیر و استفاده بهینه از آبیاری، یک مزیت اقتصادی و زیستمحیطی مهم است. از نظر مقابله با آفات، نتهاوسها به دلیل پوشش توری، از ورود بسیاری از حشرات و آفات جلوگیری میکنند و در نتیجه نیاز به استفاده از سموم شیمیایی کاهش مییابد که این امر هم از نظر اقتصادی (کاهش هزینه سموم) و هم از نظر سلامت محصول و محیط زیست حائز اهمیت است.
تولید محصول ارگانیک در گلخانه نت هاوس
برخلاف کنترل حشرات و آفات در گلخانه های نت هاوس و کاهش مصرف سموم شیمایی در آنها، گلخانههای سنتی به دلیل بسته بودن محیط، در صورت ورود آفت، مقابله با آن دشوارتر است و معمولاً نیاز به استفاده از سموم بیشتری وجود دارد. همین مساله باعث می شود که محصولات تولید شده در گلخانه نت هاس ارگانیک تر و سالم تر باشد.
گلخانه نت هاوس چه معایبی دارد؟
علیرغم مزایای زیاد گلخانههای نت هاوس، این گلخانه ها معایبی نیز دارند. یکی از مهمترین معایب آن، محدودیت در کنترل دقیق شرایط محیطی مانند دما و رطوبت نسبت به گلخانههای شیشهای و پلاستیکی است. از آنجا که تهویه در نت هاوس به صورت طبیعی و از طریق منافذ توری انجام میشود، کنترل دقیق دما و رطوبت دشوارتر است و این موضوع میتواند برای برخی از گیاهان که به شرایط خاصی نیاز دارند، محدودیت ایجاد کند.
همچنین، گلخانه های نت هاوس در برابر شرایط آب و هوایی شدید مانند سرمای شدید، بارانهای سنگین یا طوفانهای شدید، محافظت کمتری نسبت به گلخانههای سنتی دارند. علاوه بر این، اندازه منافذ توری میتواند محدودیتهایی را در برابر ورود برخی از آفات، به ویژه حشرات بسیار ریز یا آفاتی که از طریق باد منتقل میشوند، ایجاد کند. در نهایت، عمر مفید توریها نسبت به شیشه یا پلاستیک کمتر است و نیاز به تعویض دورهای دارند که میتواند هزینههایی را به دنبال داشته باشد.
سفارش ساخت گلخانه نت هاوس از شرکت گل سبز میثاق
شرکت گل سبز میثاق یکی از قدیمی ترین شرکت های گلخانه سازی در ایران است که تجربه ساخت هر نوع گلخانه مدرنی را دارد. این شرکت می تواند گلخانه نت هاوس شما را با استفاده از بهترین متریال ها در سازه و اتصالات گلخانه ، توری و سایر تجهیزات مورد نیاز احداث نماید. برای این منظور تنها کافیست تا با شماره های ما تماس بگیرید و پس از کسب اطلاعات و مشاوره رایگان نسبت به راه اندازی و ساخت گلخانه خود اقدام کنید.
مراحل ساخت نت هاوس
مراحل ساخت گلخانه نت هاوس به شرح زیر است که توسط شرکت گل سبز میثاق انجام می شود.
- آماده سازی زمین کشاورزی برای نصب سازه
- انتخاب مصالح مورد نیاز
- نصب اسکلت و سازه کلی گلخانه
- نصب پوشش توری دیواره ها و سقف
- نصب تجهیزات جانبی
چه گیاهانی را می توان در گلخانه نت هاوس کشت کرد؟
انتخاب گیاهان برای کشت در گلخانه نت هاوس، بستگی زیادی به شرایط آب و هوایی منطقه دارد. با توجه به اینکه در گلخانه نت هاوس کنترل دقیقی بر دما و رطوبت وجود ندارد، بایستی گیاهان سازگار با آب و هوای منطقه انتخاب شود. کارکرد اصلی نت هاوس برای کنترل آفات و جلوگیری از شرایط بد آب و هوایی مانند تگرگ و کاهش سرعت طوفان و … است. با این حال بر اساس مناطق مختلف آب و هوایی زیر می توان کشت های متنوعی را انجام داد
کشت در مناطق گرم و خشک
در این مناطق، نت هاوسها میتوانند با کاهش شدت تابش خورشید و حفظ رطوبت نسبی، شرایط بهتری را برای رشد گیاهان فراهم کنند. گیاهان مناسب برای کشت در گلخانه نت هاوس در مناطق گرم و خشک عبارتند است از:
- سبزیجات: خیار، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، بادمجان، کدو، خربزه، هندوانه
- صیفیجات: لوبیا سبز، نخود فرنگی
- گیاهان دارویی: آویشن، رزماری، نعناع، مریم گلی
- گلها: گلهای مقاوم به گرما مانند گل جعفری، گل آفتابگردان
کشت در مناطق معتدل
این مناطق برای کشت طیف وسیعتری از گیاهان در گلخانه شید هاوس (نت هاوس) مناسب هستند.
- سبزیجات: کاهو، اسفناج، کلم، گل کلم، بروکلی، هویج، تربچه
- صیفیجات: توت فرنگی
- گیاهان دارویی: بابونه، اسطوخودوس، گشنیز
- گلها: گل رز، گل داوودی، گل میخک
کشت در مناطق سرد
در این مناطق، نت هاوسها بیشتر برای محافظت از گیاهان در برابر سرما و یخبندانهای خفیف و همچنین شروع زودتر فصل کشت استفاده میشوند. گیاهان متناسب با این شرایط آب و هوایی قابل کشت در شید هاوس به شرح زیر است:
- سبزیجات مقاوم به سرما: کلم پیچ، کلم بروکسل، اسفناج، کاهو
- نهال درختان میوه: برای محافظت از نهالهای جوان در برابر سرما
در انتخاب گیاهان برای کشت در شید هاوس چه نکاتی را رعایت کنیم؟
- میزان نور مورد نیاز گیاه: برخی گیاهان به نور مستقیم خورشید بیشتری نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر در سایه نسبی بهتر رشد میکنند. باید به این نکته در انتخاب گیاهان برای کشت در نتهاوس توجه شود.
- نیاز آبی گیاه: با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و میزان تبخیر در نتهاوس، باید گیاهانی انتخاب شوند که با میزان آب موجود سازگار باشند.
- مقاومت گیاه به آفات و بیماریها: انتخاب گیاهان مقاوم به آفات و بیماریها میتواند نیاز به استفاده از سموم را کاهش دهد.
- دوره رشد گیاه: با توجه به طول فصل رشد در منطقه، باید گیاهانی انتخاب شوند که دوره رشد آنها با فصل مناسب همخوانی داشته باشد.